- Kreator pomoże Ci przygotować druk IN-1 lub DN-1, poprowadzi Cię krok po kroku
- Skorzystaj z prostego języka rozwiązania, licznych przykładów i podpowiedzi
- Otrzymasz komplet dokumentów z wymaganymi załącznikami
Co warto wiedzieć?
Podatek od nieruchomości – podstawowe informacjePodatek od nieruchomości - co to jest?Podatek od nieruchomości - co się wlicza?Od czego zależy podatek od nieruchomości?Od jakiej powierzchni płaci się podatek od nieruchomości?Kto płaci podatek?Jak opłacić podatek?Jakie podatki od nieruchomości?Konsekwencje niezapłaconego podatku od nieruchomościKorekta deklaracji na podatek od nieruchomości a odsetkiPodatek od nieruchomości – podstawowe informacje
W podatku od nieruchomości obowiązek podatkowy powstaje pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstały okoliczności uzasadniające powstanie obowiązku podatkowego - podatnik nabył prawo własności nieruchomości, stał się użytkownikiem wieczystym gruntu, samoistnym posiadaczem itp.
Stawkę podatku od nieruchomości określa urząd gminy lub miasta, nie może ona jednak przekraczać kwoty, która jest ustalona na mocy ustawy. Opłata ta jest niezależna od dochodów, które może przynieść dany przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości.
Podatek od nieruchomości ustalany jest na podstawie dokumentów złożonych przez podatnika. Inne druki powinny złożyć osoby fizyczne, a inne osoby prawne oraz jednostki organizacyjne, w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej.
Informację IN-1 (dla osób fizycznych) lub deklarację DN-1 (dla osób prawnych) należy złożyć do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta odpowiedniego według miejsca położenia przedmiotu opodatkowania (terenu, na którym znajduje się dana nieruchomość).
Sprzedaż gruntu, budynku czy lokalu, nieodpłatne jego zbycie i inne tego typu okoliczności powodują wygaśnięcie obowiązku zapłaty podatku od nieruchomości. Obowiązek podatkowy wygasa wraz z końcem miesiąca, w którym ustały okoliczności uzasadniające ten obowiązek.
Podatek od nieruchomości - co to jest?
Podatek od nieruchomości jest należnością, którą płacą osoby będące właścicielami, użytkownikami wieczystymi gruntów, posiadaczami samoistnymi nieruchomości, obiektów budowlanych itp. lub posiadaczami zależnymi. To obowiązkowa danina pobierana każdego roku przez samorządy gminne. Środki zebrane w formie wpływów z podatku od nieruchomości stanowią jedno z głównych źródeł przychodów własnych w budżetach gmin.
Regulacje dotyczące podatku od nieruchomości znajdują się w ustawie z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U. z 2019 r. poz. 1170).
Organ podatkowy - kto nakłada podatek od nieruchomości?
Podatek od nieruchomości nakładają jednostki samorządu terytorialnego - wójt gminy, burmistrz lub prezydent miasta. Organ podatkowy wyznacza też stawki podatku na dany rok podatkowy dla poszczególnych rodzajów gruntów, lokali czy budynków.
Wyliczenia takie gminy i miasta wykonują na podstawie obwieszczenia, które każdego roku publikuje minister finansów. Znajdują się w nim maksymalne stawki podatku od nieruchomości. Jednostka samorządu terytorialnego nie może wyznaczyć stawek wyższych od maksymalnych, jednak może ustalić je niższe. W tym względzie bierze pod uwagę np. miejsce położenia przedmiotów opodatkowania, miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, specyfikę regionu, częstość prowadzenia działalności gospodarczej, średnie zarobki mieszkańców itp.
Przygotuj swoją informację IN-1 lub deklarację DN-1 w kilka minut.
Podatek od nieruchomości - co się wlicza?
Opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlega grunt oraz znajdujący się na nim budynek lub budowla, lokale mieszkalne, użytkowe itp.
W przypadku gruntów podstawę opodatkowania stanowi powierzchnia. Natomiast przy ustaleniu wysokości podatku od nieruchomości za budynek konieczne jest ustalenie powierzchni użytkowej.
Do powierzchni użytkowej zalicza się cała powierzchnia lokalu o wysokości powyżej 2,2 metra. Jeśli dane miejsce ma poniżej 1,4 metra, podatku nie nalicza się. Natomiast za powierzchnię pomieszczeń od 1,4 metra do 2,2 metra wysokości liczymy jej 50%.
Od czego zależy podatek od nieruchomości?
Maksymalne stawki podatku od nieruchomości określa minister finansów według sposobu wykorzystywania gruntów, budynków i lokali. Inny limit obowiązuje dla budynków mieszkalnych, inny dla nieruchomości wykorzystywanych na cele prowadzenia działalności gospodarczej.
Wysokość podatku od nieruchomości zależy też oczywiście od powierzchni gruntu lub powierzchni użytkowej budynków mieszkalnych, wykorzystywanych w działalności gospodarczej i innych.
Ważne!
Jeśli w tracie roku przedmiot opodatkowania zmienia swoje przeznaczenie, podatnik powinien zgłosić ten fakt do urzędu gminy lub miasta. Dotyczy to np. sytuacji, gdy przeznaczamy część budynku prywatnego na cele związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Musimy wtedy liczyć się ze wzrostem wysokości podatku od nieruchomości.
Od jakiej powierzchni płaci się podatek od nieruchomości?
Jak już wcześniej wspomniano, podatek od nieruchomości płacimy od powierzchni w przypadku gruntów oraz od powierzchni użytkowej w przypadku budynków. Należy jednak pamiętać, że obowiązują różne stawki podatku ze względu na przeznaczenie nieruchomości.
Niższy podatek od nieruchomości zapłacimy za lokal mieszkalny przeznaczony wyłącznie na cele prywatne, a wyższy za lokal wykorzystywany z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej. Jeśli część nieruchomości przeznaczyliśmy na mieszkanie prywatne, a część wykorzystujemy w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej, należy wyznaczyć ten obszar i uwzględnić go w deklaracji DN-1 lub informacji IN-1. Tak jak podzielona zostanie powierzchnia lokalu, tak zróżnicowany zostanie podatek od nieruchomości.
Co więcej, nawet niektóre zwolnienia z podatku od nieruchomości nie obowiązują, jeśli dany grunt czy budynek wykorzystujemy w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej.
- Kreator pomoże Ci przygotować druk IN-1 lub DN-1, poprowadzi Cię krok po kroku
- Skorzystaj z prostego języka rozwiązania, licznych przykładów i podpowiedzi
- Otrzymasz komplet dokumentów z wymaganymi załącznikami
Kto płaci podatek?
Deklarację na podatek od nieruchomości wypełniają osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki niemające osobowości prawnej. Natomiast osoby fizyczne są zobowiązane złożyć informację o nieruchomościach do najbliższego urzędu miasta lub gminy. Do opłacania podatku zobowiązany jest:
- właściciel,
- posiadacz samoistny – osoba, która zarządza daną nieruchomością, ale nie jest właścicielem,
- użytkownik wieczysty – osoba, która przez określony czas użytkuje nieruchomości i przyjmuje prawa właściciela,
- posiadacz zależny, czyli dzierżawca nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa.
Obowiązek podatkowy w zakresie podatku od nieruchomości powstaje pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nabyto nieruchomość, wystąpiło posiadanie zależne lub wieczyste użytkowanie.
Jeśli w trakcie roku zakończono budowę, obowiązek podatkowy powstaje od początku roku następującego po roku, w którym wybudowano budynek lub rozpoczęto użytkowanie budowli, nawet jeśli nie została ona jeszcze ukończona.
Podatku od nieruchomości nie płacą m.in. rolnicy. Aby skorzystać z tego zwolnienia, grunty rolne muszą spełniać poniższe warunki:
- służyć działalności leśnej lub rybackiej,
- być położone na gruntach gospodarstw rolnych i służyć wyłącznie działalności rolniczej,
- być zajętymi na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej.
W ustawie o podatkach i opłatach lokalnych wymieniono też szereg innych zwolnień z podatku od nieruchomości. To między innymi:
- grunty i budynki wpisane indywidualnie do rejestru zabytków,
- grunty stanowiące nieużytki, użytki ekologiczne, grunty zadrzewione i zakrzewione,
- z wyjątkiem zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej,
- grunty stanowiące działki przyzagrodowe członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych, którzy spełniają jeden z warunków określonych w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych, np. osiągnęli wiek emerytalny, są osobami niepełnosprawnymi o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności itp.
- nieruchomości lub ich części zajęte na prowadzenie nieodpłatnej statutowej działalności pożytku publicznego przez organizacje pożytku publicznego,
- publiczne i niepubliczne jednostki organizacyjne objęte systemem oświaty,
- oraz prowadzące je organy, w zakresie nieruchomości zajętych na działalność oświatową.
Jak opłacić podatek?
Posiadacz nieruchomości płaci podatek gotówką w kasie lub przelewem na rachunek organu podatkowego. Deklarację najwygodniej jest rozliczyć online korzystając z kalkulatora deklaracji. Dzięki niemu można poznać stawki, przygotować dokument dla urzędu, wysłać go, a także uiścić określoną kwotę przez Internet.
Terminy
- Osoby fizyczne podatek od nieruchomości opłacają w 4 ratach proporcjonalnych: do 15 marca, do 15 maja, do 15 września oraz 15 listopada. Jeśli kwota podatku nie przekracza 100 zł, podlega płatności w całości w terminie płatności pierwszej raty.
- Osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej, podatek uiszczają raz w miesiącu, do 15 dnia każdego miesiąca, a za styczeń - do 31 stycznia. Wysokość podatku obliczają samodzielnie na podstawie stawki podatku oraz m.in. powierzchni użytkowej budynku, obiektów budowlanych czy gruntu.
- Jeśli grunt, lokal czy obiekt budowlany stanowi współwłasność osoby fizycznej i prawnej, wtedy osoba fizyczna opłaca podatek od nieruchomości na zasadach obowiązujących osoby prawne.
Podatek od nieruchomości uiszcza się proporcjonalnie do czasu trwania obowiązku podatkowego. Sprzedaż lub inna forma zbycia tytułu prawnego do lokalu, gruntu itp. powoduje wygaśnięcie obowiązku podatkowego u dotychczasowego posiadacza.
Przygotuj swoją informację IN-1 lub deklarację DN-1 w kilka minut.
Jakie podatki od nieruchomości?
Ustawa wyróżnia kilkanaście typów gruntów i obiektów budowlanych, których posiadanie powoduje obowiązek podatkowy. Spoczywa on na właścicielach nieruchomości, użytkownikach wieczystych, posiadaczach samoistnych nieruchomości itp. W zależności m.in. od przeznaczenia na cele prywatne lub na działalność gospodarczą, polegają one innej stawce podatku od nieruchomości.
Podatek za grunt
W przypadku gruntów, podatek od nieruchomości dotyczy ich niemal w pełni. Ustawodawca wyróżnił jednak kilka różnych zwolnień w tym zakresie. Podatek od nieruchomości nie obejmuje m.in. gruntów leżących pod wodami płynącymi i kanałami żeglownymi, pasów drogowych i dróg oraz obszarów klasyfikowanych jako użytki rolne lub lasy. Lasy i użytki rolne są objęte odpowiednio podatkiem rolnym i podatkiem leśnym.
Wyjątek stanowią lasy i użytki rolne, w których jest prowadzona działalność gospodarcza – wówczas należy odprowadzać za nie podatek od nieruchomości. Dodatkowo z opłat zwolnione są m.in. użytki ekologiczne, nieużytki oraz działki przyzagrodowe członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych.
Wysokość stawki przy podatku od nieruchomości w przypadku gruntów zależy od jego przeznaczenia, a powierzchnia musi być zgodna z danymi z ewidencji gruntów.
Podatek za budynek
Podatek za budynek obejmuje obiekt budowlany związany z gruntem, który posiada fundamenty oraz dach. Podstawę opodatkowania stanowi powierzchnia użytkowa, którą mierzy się po wewnętrznej długości ścian wszystkich kondygnacji, z wyjątkiem powierzchni klatek schodowych oraz wind. Wliczane są natomiast piwnice, garaże podziemne, poddasza użytkowe, strychy oraz sutereny.
Powierzchnia między 140 a 220 cm jest liczona jako 50% powierzchni mieszkalnej, z kolei pomieszczenia, które są jeszcze niższe (poniżej 140 cm), nie są w ogóle brane pod uwagę w procesie wyliczania wysokości opłaty.
Budynki, które podlegają opodatkowaniu to budynki przemysłowe, budynki magazynowe, budynki biurowe, handlowo-usługowe, produkcyjne, mieszkalne i niemieszkalne oraz szpitale i budynki opieki medycznej związane z udzielaniem świadczeń zdrowotnych, a także szkoły. Z obowiązku opłacania podatku wyłączone są m.in. budynki gospodarcze przeznaczone dla działalności leśnej, rolnej, rybackiej, a także zabytki.
Podatek za budowlę
Budynek i budowla to w świetle prawa osobne przedmioty opodatkowania. Różnią się poziomem skomplikowania formalności w odniesieniu do ich konstruowania oraz użytkowania. Budowla to każdy obiekt budowlany, który nie jest budynkiem lub tak zwanym obiektem małej architektury, takim jak tunel, fundamenty pod maszyny, przejście dla pieszych, pomnik czy linia kolejowa.
Podatek od budowli jest płacony wyłącznie przez tych, którzy wykorzystują je na prowadzenie działalności gospodarczej. Są to na przykład stragany, stojaki czy namioty. Wysokość podatku od budowli zależy od wartości, która jest przyjęta na potrzeby amortyzacji podatkowej metodą liniową. W przypadku budowli, które nie są amortyzowane, podstawą opodatkowania jest jej wartość rynkowa.
- Kreator pomoże Ci przygotować druk IN-1 lub DN-1, poprowadzi Cię krok po kroku
- Skorzystaj z prostego języka rozwiązania, licznych przykładów i podpowiedzi
- Otrzymasz komplet dokumentów z wymaganymi załącznikami
Konsekwencje niezapłaconego podatku od nieruchomości
Od obowiązku płacenia podatku od nieruchomości nie warto uciekać – spóźnienie w tym zakresie może wiązać się z konsekwencjami finansowymi. Przede wszystkim, brak zapłaty podatku od nieruchomości w terminie wiąże się z koniecznością zapłaty odsetek ustawowych. Od 1 lipca 2022 r. odsetki te wynoszą aż 12% w skali roku. Im wyższy podatek i dłuższy czas zwlekania z płatnością, tym koszty te stają się bardziej dotkliwe.
Dłuższe zaleganie z płatnością powoduje wszczęcie egzekucji. Rodzi to kolejne problemy, których zdecydowanie warto uniknąć.
Jeśli niezapłacony podatek od nieruchomości zostanie wykryty przez urząd, posiadacz nieruchomości będzie musiał liczyć się z nałożeniem kary grzywny.
Brak zapłaty podatku od nieruchomości nie musi wiązać się z grzywną, jeśli podatnik złoży w urzędzie tzw. czynny żal. Konieczne jest jednak uregulowanie swoich zobowiązań wraz z należnymi odsetkami.
Kara za niezłożenie deklaracji podatku od nieruchomości
Złożenie informacji IN-1 lub deklaracji DN-1 to ważny obowiązek podatkowy. Niedopełnienie formalności w tym względnie może skutkować konsekwencjami finansowymi.
Posiadacz tytułu prawnego do nieruchomości, który nie złoży w terminie odpowiednich dokumentów, może zostać ukarany karą porządkową albo karą z ustawy karnoskarbowej. Jak podaje art. 54 § 1 Kodeksu karnego skarbowego podatnik, który nie ujawni właściwemu organowi przedmiotu lub podstawy opodatkowania lub nie składa deklaracji, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych.
Korekta deklaracji na podatek od nieruchomości a odsetki
Złożenie dobrowolnej deklaracji korygującej podatek od nieruchomości pozwala na obniżenie wysokości odsetek za zwłokę. W takim wypadku posiadacz nieruchomości płaci podatek wraz z odsetkami, jednak będą one obniżone o 50%, jeśli spełni łącznie poniższe warunki:
- nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia upływu terminu do złożenia deklaracji złoży prawnie skuteczną korektę deklaracji,
- zapłaci zaległy podatek od nieruchomości w ciągu 7 dni od dnia złożenia korekty.
Prawo to nie przysługuje m.in. w przypadku złożenia korekty po doręczeniu upoważnienia do przeprowadzenia kontroli celno-skarbowej.
